Het Platform Ethiek en Digitalisering, opgericht in 2018 door ECP en voorgezeten door professor Peter-Paul Verbeek (UvA) en Daniël Tijink (ECP), ziet de grote maatschappelijke impact van digitalisering en vindt dat we daar als Nederland concreet richting aan moeten geven. De route daarvoor is niet hoog-over, maar daar waar die ethische beslissingen rond nieuwe technologische toepassingen, groot en klein, plaatsvinden.
Technologische veranderingen volgen elkaar snel op en zijn steeds meer verweven met ons leven. Dat zorgt voor dilemma’s, die uitgroeien tot echte problemen als je ze niet tijdig opmerkt. Wat betekent het bijvoorbeeld voor monteurs als hun werkgever voornemens is om hun roosters te laten indelen door kunstmatige intelligentie? Hoe zit het dan met menselijk contact, autonomie en andere waarden die zo belangrijk zijn voor plezier in je werk? Hoe kun je ervoor zorgen dat het leuk blijft en gelijktijdig de planning efficiënter maken?
Daarvoor is een dialoog nodig tussen de mensen die te maken hebben met een nieuwe technologische toepassing. Welke positieve en negatieve effecten heeft een innovatie in de praktijk? Welke waarden spelen een rol? Hoe kom je vanuit die waarden tot betere besluitvorming rondom de inzet en het gebruik van technologie?
Het Platform Ethiek en Digitalisering heeft de afgelopen jaren de theorie van begeleidingsethiek gecombineerd met praktische kennis. Net als ECP zelf was de werkgroep breed samengesteld: ICT-partijen, overheid, academici, verschillende sectoren. En er was een duidelijke urgentie. Aan de ene kant het besef dat ethiek erg belangrijk is bij technologieontwikkeling en toepassing en aan de andere kant dat we met al die opschietende waardenkaders er niet kwamen. Daar is de Aanpak Begeleidingsethiek als alternatief uit gegroeid: een doe-dialoog voor ethiek in de praktijk.
Met het Manifest Ethiek en Digitalisering ziet het Platform voor zich dat op vele plekken in het land ethische dialogen tussen betrokkenen over technologie plaatsvinden. Die zijn in eerste instantie direct nuttig voor de betrokkenen en de organisaties die gebruik willen gaan maken van de technologie. Maar de kennis uit veel verschillende dialogen helpt ook de maatschappelijke impact van digitalisering richting te geven op nationaal niveau. Het breed samengestelde Platform Ethiek en Digitalisering gaat ervoor zorgen dat de kennis van de doe-dialogen bij beleid en bestuur terechtkomt.
Doe de doe-dialoog: samen maken we onze digitale samenleving beter!
Welke technologische innovatie speelt op uw werk, in uw organisatie, in uw gemeente, uw buurt, bij uw naasten? Spelen er meerdere waarden een rol? Meld uw casus bij info@begeleidingsethiek.nl en we brengen u in contact met een van onze moderatoren. Ook kunnen leden van het platform een sessie onder hun hoede nemen. We zoeken daarvoor naar een goede match.
Ondertekenaars Manifest Ethiek en Digitalisering
Peter-Paul Verbeek (voorzitter, wetenschap), Universiteit van Amsterdam
Daniël Tijink (voorzitter, platform), ECP | Platform voor de informatiesamenleving
Harry van Geijn, Microsoft
Rob Nijman, IBM
Edo Haveman, Meta
Roxane Daniels, Vereniging Nederlandse Gemeentes (VNG)
Mildo van Staden, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
Jan van Ginkel, Provincie Zuid-Holland
Monique Verdier, Autoriteit Persoonsgegevens
Kathalijne Buitenweg, Raad van State
Theo van der Plas, Politie
Brigitte Boon, Academy Het Dorp, Universiteit van Tilburg
Pallas Agterberg, Alliander
Astrid Oosenbrug, Dutch Institute for Vulnerability and Disclosure (DIVD)
Esther Keymolen, Universiteit van Tilburg
Valerie Frissen, SIDN-fonds, Rijksuniversiteit Leiden
André Krom, Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC)
Michel van Eeten, Technische Universiteit Delft
Erik Fledderus, Hogeschool Windesheim
Edwin Borst (secretaris), ECP | Platform voor de informatiesamenleving
